26.09.2025: Deux Lynx
2025-05-26
Marcin Wasilewski Trio @ Garana Jazz Festival
2025-05-29
Ora Jazz Festival, Rumunia, 2024
W ramach Sezonu Kulturalnego Polska–Rumunia 2024–2025, 14 listopada 2024 r. w Oradei odbyła się zagraniczna pra-premiera koncertu Zbigniewa Seiferta oraz pierwsze zagraniczne wykonanie koncertu „Adam’s Apple” Mateusza Smoczyńskiego.
Koncert Seiferta zabrzmiał ponownie poza granicami Polski po 50 latach od swojej premiery w 1974 roku.
Program koncertu:
Zbigniew Seifert – Koncert jazzowy na skrzypce, orkiestrę symfoniczną oraz grupę rytmiczną
Mateusz Smoczyński – Adam’s Apple
Wykonawcy Koncertu Zbigniewa Seiferta:
Mateusz Smoczyński – skrzypce
Dominik Wania – fortepian
Sławomir Kurkiewicz – kontrabas
Michał Miśkiewicz – perkusja
Barbara Dragan – dyrygentka
Orkiestra Filharmonii w Oradei
Wykonawcy Koncertu Mateusza Smoczyńskiego – Adam’s Apple:
Mateusz Smoczyński – skrzypce
Barbara Dragan – dyrygentka
Orkiestra Filharmonii w Oradei
O koncercie Seiferta:
O koncercie Seiferta: Aneta Norek w książce Zbigniew Seifert. Man of the Light opisała kulisy powstania koncertu. Zbigniew Seifert regularnie współpracował z rozgłośnią NDR, nagrywając w Hanowerze zarówno swoje kompozycje, jak i utwory innych muzyków. Podczas jednej z rozmów z producentem Wolfgangiem Kunertem narodził się pomysł stworzenia jazzowego koncertu skrzypcowego.
Jedyną wytyczną, jaką otrzymał Seifert, była lista dostępnych instrumentów. W dniach 26–30 sierpnia 1974 roku odbyło się nagranie Koncertu jazzowego na skrzypce, orkiestrę symfoniczną oraz grupę rytmiczną (Jazz-Konzert für Violine, Sinfonieorchester und Rhythmusgruppe).
Seifert wspominał: „Tę 25-minutową kompozycję pisałem przez dwa miesiące – dzień i noc. W nagraniu, które odbyło się w Hanowerze, (...) grałem część improwizowaną na tle partii aranżowanych. Utwór został odtworzony na antenie”.
W jego muzyce słychać wpływy słowiańskie, charakterystyczne skale i interwały przywołujące skojarzenia z twórczością Szymanowskiego i Karłowicza. Joachim-Ernst Berendt – niemiecki dziennikarz, producent i znawca polskiego jazzu – mówił o twórczości Seiferta: „Muzyka Zbigniewa Seiferta jest uniwersalna, można jej słuchać i rozumie się ją na całym świecie. Dla tych, którzy znają polski jazz i muzykę polską w ogóle, dodatkowy urok stanowią w jego kompozycjach i improwizacjach elementy niezaprzeczalnie polskie”. Pytany o te inspiracje, Seifert przyznawał: „Sam nie słyszę tego tak wyraźnie, ale z pewnością w mojej muzyce jest coś słowiańskiego, coś lirycznego – także wtedy, kiedy myślę o Coltranie. Słyszę właściwie tylko to, że moja muzyka jest inna od muzyki granej w Europie Zachodniej”.
O koncercie Smoczyńskiego:
Adam’s Apple to przełomowy projekt w karierze Mateusza Smoczyńskiego – jego pierwszy album z muzyką symfoniczną, prezentujący dwa bieguny jego inspiracji: twórczość Johna Adamsa i Zbigniewa Seiferta. „Od początku mojej kariery byłem przez wielu krytyków uznawany za kontynuatora drogi wytyczonej przez Seiferta” – mówił Smoczyński.
Jego debiutancki album Inspirations poświęcony był właśnie Seifertowi i Coltrane’owi. Skrzypek kilkakrotnie wykonywał koncert Seiferta – był m.in. solistą podczas polskiej premiery tego utworu w 2009 roku w Filharmonii Krakowskiej oraz w 2018 roku w NOSPR.
„Mimo ogromnej fascynacji grą Seiferta, komponując Adam’s Apple, chciałem pójść w zupełnie innym kierunku” – wyjaśniał.
Koncert stylistycznie nawiązuje do muzyki Johna Adamsa, w szczególności do Violin Concerto, Harmonielehre, Naive and Sentimental Music oraz Piano Concerto. Spotkanie z Adams’em w Zurychu w 2022 roku zaowocowało przekazaniem mu partytury i nagrania. Kilka miesięcy później Adams sam podszedł do Smoczyńskiego w Rejkjawiku i powiedział: „Wonderful composition”.
Tytuł koncertu to gra słów – zamiast Adams’ Apple (jabłko Adamsa), pojawia się Adam’s Apple, co przywodzi na myśl biblijne konotacje oraz jazzowy klasyk Wayne’a Shortera.
Mateusz Smoczyński to jeden z najczęściej koncertujących za granicą polskich muzyków, współzałożyciel Atom String Quartet, były członek Turtle Island Quartet (zdobywcy dwóch nagród Grammy). W maju 2024 roku podpisał kontrakt z Warner Music Poland.
Płyta z koncertem Seiferta i Smoczyńskiego ukazała się 5 lipca 2024 roku nakładem Warner Music Poland na LP i SACD/hybrid. Nagranie zrealizowano z udziałem Chopin University Chamber Orchestra pod batutą Rafała Janiaka oraz z udziałem wybitnych jazzmanów: Dominika Wani, Sławomira Kurkiewicza i Michała Miśkiewicza.
Partnerem koncertu w ramach Ora Jazz Festival był Instytut Adama Mickiewicza. Wydarzenie zorganizowano w ramach Sezonu Kulturalnego Polska–Rumunia 2024–2025.
